Als ondernemer kun je onder bepaalde voorwaarden geld lenen van je eigen bedrijf, zoals een BV, maar dit is geen simpele geldopname; het is een officiële financiële transactie die zorgvuldigheid vereist. Hoewel geld lenen altijd geld kost, niet alleen in rente maar ook in administratieve lasten en fiscale aandacht, biedt deze pagina je een compleet overzicht van de mogelijkheden, fiscale regels, juridische vereisten en de risico’s om dit verantwoord aan te pakken.
Geld lenen van een eigen bedrijf (bv) houdt in dat je als ondernemer, vaak als directeur-grootaandeelhouder (DGA), privé een bedrag opneemt uit de liquide middelen van je Besloten Vennootschap. Het is hierbij van groot belang dat dit altijd via een officiële financiële transactie verloopt en niet als een simpele geldopname wordt gezien. Deze constructie stelt je in staat om geld uit je BV te halen voor persoonlijke doeleinden, zonder dat dit direct als loon of dividend wordt belast, wat fiscale voordelen kan bieden op de korte termijn. Om deze lening rechtsgeldig en fiscaal correct te maken, is het essentieel om een strikt zakelijke relatie tussen jou en je bedrijf te waarborgen, precies zoals je dat met een externe partij zou doen. Dit betekent onder andere het opstellen van een gedegen leningsovereenkomst met duidelijke afspraken over rente, looptijd en aflossing, en het vermijden van onzakelijke voorwaarden. Hoewel geld lenen van je eigen BV een aantrekkelijke optie kan zijn voor ondernemers met een bv-structuur, is het van groot belang om goed te overwegen of het een verstandig idee is en altijd deskundig advies in te winnen om onvoorziene fiscale en juridische risico’s te vermijden.
De fiscale regels bij geld lenen van een bv zijn strikt en primair gericht op het waarborgen van een zakelijk karakter om te voorkomen dat de lening door de Belastingdienst als verkapte uitkering van loon of dividend wordt belast. Sinds 1 januari 2023 is de Wet excessief lenen bij eigen vennootschap van kracht. Deze wet stelt dat schulden van de directeur-grootaandeelhouder (DGA) en zijn fiscale partner aan de eigen BV, die boven de grens van €500.000 uitkomen, worden belast als inkomen uit aanmerkelijk belang (box 2) tegen een tarief van 26,9%. Een belangrijke uitzondering op deze regel is een lening die wordt gebruikt voor de financiering van de eigen woning, mits hiervoor een recht van hypotheek aan de BV is verstrekt via een notaris; deze lening telt dan niet mee voor de €500.000 grens.
Los van de Wet excessief lenen, is het essentieel dat elke lening van je bedrijf, de BV, aan jou als DGA aan strikt zakelijke voorwaarden voldoet, vergelijkbaar met een lening van een externe bank. Dit omvat een schriftelijke leningsovereenkomst met een marktconforme rente, een duidelijk aflossingsschema en, indien gebruikelijk, het stellen van zekerheden. Als deze voorwaarden niet zakelijk zijn, kan de Belastingdienst de lening aanmerken als verkapt loon of dividend, wat leidt tot een hogere belastingheffing. De rente die de DGA aan de BV betaalt, wordt bij de BV belast als ontvangen rente-inkomsten. Zelfs leningen onder de €500.000 zijn niet automatisch vrijgesteld van fiscale risico’s; de eis van zakelijkheid blijft altijd onverkort van groot belang.
Voor een geldlening van je eigen bedrijf zijn een aantal essentiële juridische voorwaarden en contracten nodig, waarvan de belangrijkste een gedegen schriftelijke leningsovereenkomst is. Dit contract moet de strikt zakelijke relatie tussen de DGA en de BV waarborgen, vergelijkbaar met een overeenkomst die je met een onafhankelijke derde partij zou sluiten onder vergelijkbare voorwaarden. De leningsovereenkomst moet nauwkeurige afspraken bevatten over het geleende bedrag, een duidelijk aflossingsschema, een reëel en marktconform rentepercentage, de looptijd van de lening en eventueel te stellen zekerheden, zoals een pandrecht. Het is cruciaal dat de gemaakte afspraken over rente en aflossing zonder achterstanden worden nagekomen om het zakelijke karakter van de lening te behouden. Daarnaast is het verstandig om in de overeenkomst de gevolgen van niet-naleving van aflossing vast te leggen en, gezien de complexiteit, een juridisch adviseur in te schakelen voor het opstellen of controleren van de leningsovereenkomst om je bewijspositie richting de Belastingdienst te versterken.
Bij geld lenen van je eigen bedrijf, zoals een BV, zijn er zowel voor jou als directeur-grootaandeelhouder (DGA) als voor de BV zelf aanzienlijke risico’s en strikte verplichtingen. De grootste risico’s voor de DGA omvatten fiscale naheffingen als de lening niet voldoet aan de eisen van zakelijkheid, met inbegrip van de Wet excessief lenen, of als een te lage rente zelfs leidt tot het risico op schenkbelasting. Daarnaast bestaat het persoonlijke financiële risico van betalingsproblemen en oplopende schulden als je aflossingscapaciteit ontoereikend blijkt, wat ook direct liquiditeitsproblemen voor je BV kan veroorzaken. Je primaire verplichting is het waarborgen van een strikt zakelijke relatie door een gedegen leningsovereenkomst op te stellen en alle afspraken over rente en aflossing nauwgezet na te komen.
Een niet-zakelijke lening, bijvoorbeeld door het ontbreken van een duidelijk aflossingsschema of een marktconforme rente, kan door de Belastingdienst worden geclassificeerd als verkapt loon of dividend, met hoge belastingtarieven als gevolg. Het is daarom cruciaal om te beseffen dat geld lenen altijd extra kosten met zich meebrengt, verdergaand dan alleen rente, zoals administratieve lasten en de noodzaak om je persoonlijke financiële situatie en de gevolgen van de lening goed te overzien. Voor de BV geldt de verplichting om deze lening als een reguliere zakelijke transactie te administreren en te beoordelen, wat betekent dat het bestuur van de BV moet instemmen en de lening de continuïteit of liquiditeit van de onderneming niet mag bedreigen. Mocht je als DGA in gebreke blijven, dan loopt de BV het risico op het verlies van het uitgeleende geld, wat directe financiële problemen voor de onderneming kan opleveren en zelfs meningsverschillen kan veroorzaken over de gemaakte afspraken als deze niet helder en onbetwistbaar zijn vastgelegd.
Het regelen van geld lenen van je eigen bedrijf omvat een zorgvuldig, stap-voor-stap proces om te voldoen aan fiscale en juridische eisen. Dit is hoe je te werk gaat:
Naast geld lenen van je eigen bedrijf en traditionele bancaire opties zijn er diverse alternatieve financieringsmogelijkheden beschikbaar voor ondernemers, die vaak uitkomst bieden wanneer banken terughoudend zijn of specifieke behoeften vragen om meer flexibiliteit. Deze alternatieven kunnen kapitaal verschaffen met behoud van je aandelenpercentage, wat een belangrijk voordeel is voor het behouden van volledige controle over je onderneming. Enkele veelvoorkomende voorbeelden van alternatieve financieringsvormen zijn:
Hoewel alternatieve geldverstrekkers, waaronder ook kredietfondsen en direct lenders, vaak flexibeler zijn in hun voorwaarden en sneller kunnen schakelen, is het goed om te beseffen dat ze mogelijk andere, soms hogere, rentetarieven hanteren dan traditionele banken. Ze kunnen echter wel toegang bieden tot financiering buiten de bancaire sector, ook voor bedrijven zonder stabiele cijfers.
Wanneer je als ondernemer, zowel als DGA met een BV als zelfstandige, privé geld uitleent aan je bedrijf, zijn de belangrijkste voorwaarden en aandachtspunten gericht op het creëren van een strikt zakelijke relatie en een gedegen documentatie, vergelijkbaar met een lening van een externe partij. Deze vorm van financiering wordt vaak ingezet om de onderneming te voorzien van extra werkkapitaal of liquide middelen, nieuwe investeringen te doen zoals de aankoop van materieel, of als geen bedrijfslening mogelijk is bij externe financiers.
Voor zo’n privé geldlening aan je bedrijf is het cruciaal om duidelijke voorwaarden te formuleren. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn:
Wanneer je als ondernemer geld uitleent aan je eigen bedrijf, bijvoorbeeld een BV of eenmanszaak, is dit een slimme manier om de onderneming te financieren. Toch zijn er specifieke fiscale regels en belangrijke aandachtspunten om rekening mee te houden. Een cruciaal fiscaal gevolg is dat de rente die je bedrijf jou betaalt, voor jou privé vaak wordt gezien als inkomsten in box 1 (uit overige werkzaamheden), al kan het in sommige situaties in box 3 vallen. Voor je bedrijf is deze betaalde rente een aftrekbare kostenpost, maar alleen als de lening écht ten goede komt aan de bedrijfsvoering en voor zakelijke doeleinden wordt ingezet.
Om problemen met de Belastingdienst te voorkomen en de zakelijke aard van de lening te garanderen, zijn er een paar praktische tips. Zorg allereerst voor een solide leningsovereenkomst die niet alleen bedrag, looptijd en aflossing beschrijft, maar ook hoe de marktconforme rente is bepaald; bewaar bijvoorbeeld offertes van banken als bewijs. Kom ten tweede stipt alle afspraken over rente en aflossing na, want onregelmatigheden kunnen het zakelijke karakter van de lening ondermijnen. Het is ook verstandig om zekerheden, zoals een pandrecht, te vragen, want dit benadrukt de zakelijkheid en versterkt jouw positie als private geldverstrekker.
Geld lenen bij de bank voor je bedrijf biedt een externe financieringsoplossing, wat vaak de eerste gedachte is wanneer je als ondernemer kapitaal nodig hebt voor investeringen of groei. Het proces om zakelijk geld te lenen bij de bank is tegenwoordig heel gemakkelijk en snel online te initiëren met het aanvragen van offerte door bank. Echter, banken vereisen wel een grondige beoordeling van je jaarcijfers, minimum omzet, businessplan, liquiditeitsbegroting en IB-gegevens om te voldoen aan specifieke kredietvoorwaarden voor zakelijk krediet. Waar een banklening primair dient om je bedrijf te helpen en niet om financiële problemen te veroorzaken door externe groei te financieren, onderscheidt het zich duidelijk van geld lenen van je eigen bedrijf. Een lening van je eigen bv richt zich meer op interne liquiditeitsbehoeften of persoonlijke doeleinden van de DGA, waarbij de zakelijkheid en naleving van voorwaarden de grootste uitdaging vormen.
Nee, als ondernemer kun je niet onbeperkt geld lenen van je bv. De mogelijkheid om geld te lenen van je eigen bedrijf, ook bekend als geld lenen van bedrijf, is sinds 1 januari 2023 strikt gereguleerd door de Wet excessief lenen bij eigen vennootschap. Deze wet introduceerde een duidelijke bovengrens voor de totale schulden die een directeur-grootaandeelhouder (DGA) en zijn fiscale partner privé bij hun BV mogen hebben. Zodra dit geleende bedrag – met uitzondering van specifieke woningfinanciering met hypotheekrecht – boven de grens van €500.000 uitkomt, wordt het meerdere belast als inkomen in box 2. De BV moet namelijk altijd handelen als een onafhankelijke derde partij, wat betekent dat leningen aan de DGA aan strikt zakelijke voorwaarden moeten voldoen en niet ‘onbeperkt’ kunnen zijn.
Voor het berekenen van de rente bij een lening van je eigen bedrijf, zoals een BV, is het cruciaal om een marktconform percentage te hanteren, precies zoals je dat bij een externe partij zou doen om fiscale problemen te voorkomen. Deze rente wordt doorgaans vastgesteld door uit te gaan van het U-rendement, dit is een referentierente, en daar een passende risico-opslag bij op te tellen die rekening houdt met de financiële gezondheid en het risicoprofiel van zowel jouw bedrijf als van jou als lener. De rente wordt vervolgens berekend over het openstaand bedrag van de lening, en dit kan een vaste of variabele rente zijn, afhankelijk van de afspraken die je gedetailleerd vastlegt in de leningsovereenkomst. Naast het risicoprofiel spelen factoren zoals de looptijd van de lening en het totale geleende bedrag ook een rol bij het bepalen van het uiteindelijke percentage. Hoewel online calculators een indicatie kunnen geven, is het altijd aan te raden een fiscaal adviseur te raadplegen voor de meest accurate berekening en de correcte vastlegging.
Geld lenen van je eigen bedrijf biedt zowel potentiële fiscale voordelen als aanzienlijke nadelen, die nauw samenhangen met de strikte voorwaarden die de Belastingdienst stelt. Het belangrijkste fiscale voordeel is dat je toegang krijgt tot kapitaal van je BV zonder dat dit direct als loon of dividend wordt belast, wat je op korte termijn liquiditeit en belastinguitstel kan bieden. Bovendien, als de lening voldoet aan de eisen voor de financiering van een eigen woning en is voorzien van een hypotheekrecht, is de rente die je privé aan je BV betaalt in Box 1 aftrekbaar, wat je persoonlijke inkomstenbelasting kan verlagen.
Aan de andere kant zijn de fiscale nadelen fors als de regels niet nauwgezet worden gevolgd:
Voor een juridisch en fiscaal correcte zakelijke leningsovereenkomst, met name wanneer je als DGA geld leent van je eigen bedrijf, is de overeenkomst zelf het belangrijkste document. Om het strikt zakelijke karakter van deze overeenkomst te waarborgen en discussies met de Belastingdienst te voorkomen, zijn echter ook ondersteunende documenten onmisbaar. Denk hierbij aan recente bedrijfsgegevens, jaarrekeningen en actuele bankafschriften van de BV, die de financiële positie en liquiditeit van de vennootschap aantonen. Bovendien zijn documenten die het leendoel helder omschrijven, zoals een onderbouwd ondernemingsplan of investeringsplan, van essentieel belang om de zakelijke aard van de lening te bevestigen. Wanneer de DGA de lening aangaat, zijn documenten die de persoonlijke aflossingscapaciteit aantonen, zoals salarisstroken of inkomensverklaringen, cruciaal om de zakelijkheid ook vanuit jouw privépositie te bewijzen.
Lenen van je eigen bedrijf onderscheidt zich van externe financiering vooral in de bron, de voorwaarden en de mate van afhankelijkheid die het met zich meebrengt. Waar geld lenen van je eigen bedrijf, zoals een BV, een vorm van interne financiering is die de DGA toegang geeft tot kapitaal van de vennootschap, betreft externe financiering het aantrekken van vreemd vermogen van partijen buiten de onderneming, zoals banken of andere externe financieringspartijen. Hoewel beide opties een zakelijk karakter vereisen en duidelijke afspraken over rente en aflossing, leidt externe financiering voor ondernemingen vaak tot een afhankelijkheid van de geldschieter en brengt het duidelijke voorwaarden en professionele beoordeling van jaarcijfers en businessplan met zich mee. Intern geld lenen van bedrijf wordt streng gecontroleerd door fiscale regels, zoals de Wet excessief lenen, terwijl een zakelijke lening via een externe partij primair dient om de groei van het bedrijf te ondersteunen met geld op het juiste moment beschikbaar voor investeringen of werkkapitaal, vaak zonder de emotionele aspecten van interne leningen.